 |
| Źródło |
Tytuł: Lolita
Autor: Vladimir Nabokov
Wydawnictwo: Muza
Rok wydania: 2012
Lolita - najgłośniejsza powieść Nabokova, jednego z najwybitniejszych pisarzy XX wieku, jest opisem seksualnej obsesji czterdziestoletniego mężczyzny na punkcie dwunastoletniej dziewczynki Dolores. Powieść przetłumaczono na kilkadziesiąt języków, wydawano ją w atmosferze kontrowersji i protestów, a autora pomawiano o pornografię i pedofilię. Obecnie uznawana jest za jedno z arcydzieł literatury światowej. Sfilmował ją w 1962 roku Stanley Kubrick i ponownie w 1997 Adrian Lyne. (źródło)
Ostatnio sporo u mnie klasyków. Wreszcie wzięłam się za nadrabianie. Głównie dlatego, że takie tytuły trafiły ostatnio na moją półkę i mam je pod ręką. Ale też trochę dlatego, że po prostu wstyd nie znać niektórych dzieł. Jednym z nich jest właśnie Lolita, głośna powieść rosyjskiego pisarza Vladimira Nabokova.
Samą historię znałam za sprawą filmu już od dawna, przyznaję jednak, że szczegóły pamiętałam jak przez mgłę. Dlatego z wielkim zapałem zabrałam się za czytanie, zwłaszcza, że na początku fabuła rozwija się dynamicznie i skupia się na przybliżeniu czytelnikowi okoliczności, w jakich doszło do kontrowersyjnych zdarzeń. Autor połączył w swojej opowieści kilka gatunków literackich, które przeplatają się przez całą książkę. Nie ma czasu na wysnuwanie wniosków, ot zwyczajnie podążamy za zdarzeniami. Główni bohaterowie, czyli Humbert i tytułowa Lolita, dominują w powieści. Autor oboje wyposażył w ciekawe osobowości, niebanalne i na swój sposób pełne charyzmy. A na dodatek zbudował między nimi niebezpieczną relację. W moim odczuciu, w momencie, kiedy nimfetka i jej ojczym zostają kochankami, w głowie czytelnika rodzą się pierwsze wątpliwości i oceny moralne. Przyznam szczerze, że im bardziej monotonna i pełna przemyśleń Humberta stawała się akcja (a niestety przed końcem wytraciła znacząco swój początkowy dynamizm), tym więcej rozmyślałam nad opisaną sytuacją. Oprócz kontrowersyjnej fabuły, autor zawarł w swojej książce również ciekawe spojrzenie na społeczeństwo amerykańskie ubiegłego stulecia. Ludzie, którzy otaczają Lolitę i Humberta, choć w wielu przypadkach są postaciami przerysowanymi, dają nam pogląd na zwyczaje i mentalność małomiasteczkowych społeczności.
Nie można zapomnieć o bogatej warstwie językowej książki. Nabokov napisał ją kwiecistym, barwnym, specyficznym stylem, który na początku może być dla czytelnika zaskoczeniem, ale z czasem daje się dostrzec, że dzięki niemu opowieść nabiera charakteru, posmaku retro. Co więcej, autor swobodnie bawi się językiem - wielokrotnie stosuje anagramy, językowe i fonetyczne skojarzenia i podpowiedzi. Wszystkie mają kluczowe znaczenie dla fabuły. Przyznaję, że wielu z nich nie dostrzegłam, mam więc dobry powód, żeby wrócić do Lolity.
Znów mam przed sobą tytuł, który ciężko mi jednoznacznie ocenić. Bez wątpienia Lolita jest książką trudną, wzbudzającą emocje. Opisane w niej zdarzenia są we współczesnym świecie potępiane. Czytając wielokrotnie miałam mieszane uczucia i trudno było mi zaakceptować to, o czym opowiada Humbert. Jednak nie zmienia to faktu, że ten tytuł nie na darmo został uznany za jedno z dzieł literatury. Nabokov napisał powieść zaskakującą, ale też na wielu płaszczyznach zachwycającą. Umiejętnie połączył wiele gatunków literackich z zabawą językiem oraz odwołaniami do kultury. Uważam, że gdyby nie dorzucił tej szczypty pieprzu, historia nie byłaby kompletna. Polecam Lolitę, bo sama planuję do niej wrócić, a nieczęsto mi się to zdarza.